Znaczenie statystyki w dzisiejszym świecie
Czym jest statystyka?
Działalność naukowa, technologia czy aktywność ekonomiczna związana jest z generowaniem danych – obserwacji dotyczących otaczającego nas świata. W rozumieniu poperowskim, nauka, która pozwala zrozumieć i interpretować takie obserwacje wymaga stawiania hipotez i ich weryfikacji, budując w ten sposób fundamenty współczesnej cywilizacji technologicznej. Statystyka jest narzędziem umożliwiającym analizę pozyskanych danych oraz weryfikację hipotez badawczych. Statystycy wspomagają naukowców, inżynierów, ekonomistów i decydentów i umożliwiają zrozumienie zależności pomiędzy zgromadzonymi danymi.
Rodzaje statystyki
Wymieniane są głównie dwa takie rodzaje. Statystyka opisowa dotyczy, jak sama nazwa wskazuje, opisu i podsumowania danych. Między innymi wskazuje ilość predyktorów, czy zmiennych zależnych, a także ich znaczenie. Drugim rodzajem jest statystyka matematyczna. Ona z kolei opiera się na dostosowywaniu metod statystycznych i reguł wnioskowania w taki sposób, aby ryzyko popełnienia błędu było jak najmniejsze.
Statystyka - ale po co?
Przejdźmy do najważniejszej części tego artykułu - odpowiedzi na fundamentalne pytanie – jakie są praktyczne zastosowania statystyki.
Przede wszystkim dobry statystyk jest w stanie usystematyzować dane, oraz wyciągnąć informacje, które z punktu danego badania są najistotniejsze.
Drugim bardzo ważnym aspektem badania statystycznego jest poszukiwanie zależności pomiędzy otrzymanymi wynikami. Badacz jest w stanie również wskazać słuszność, bądź odrzucić hipotezę badawczą, a także wskazać przedział błędu użytej metody statystycznej. Ostatecznie prowadzi to do wysunięcia wniosków, które są celem każdego badania.
Statystyka w badaniach naukowych
Znając możliwości statystyki, jesteśmy w stanie doprecyzować korzyści płynące z jej użycia w badaniach naukowych.
Już na wstępie analiza statystyczna może podpowiedzieć badaczowi w jaki sposób zaplanować badanie, jaka wielkośc próby będzie wystarczająca do weryfikacji hipotezy, jakich technik użyć i ostatecznie jak poradzić sobie z interpretacją i opisem wyników.
Finalnie analiza statystyczna podsumowuje badanie naukowe, wskazując wszystkie istotne zależności, a także pozwala wysunąć konkluzje oparte o interpretację wyników.
Podsumowanie
Już w ramach tego krótkiego artykułu widać jak olbrzymie pole do działania ma statystyka. Warto jednak podkreślić, że ta nauka nie ma wpływu na dane, a jedynie na ich analizę. Interpretacja przez specjalistę w dziedzinie, której dotyczy badanie, jest niezbędna, aby wnioskowanie statystyczne było efektywne. W przeciwnym wypadku analiza statystyczna może prowadzić do błędnych lub zbędnych konkluzji, a przecież to wnioski są najistotniejsze i to ich wpływ jest decydujący w przypadku oceny sukcesu badania. Na koniec wspomnieć należy o dynamicznym rozwoju dziedzin, u których podstawy leży statystyka – modne obecnie pojęcia, takie jak data science, big data analysis, czy wreszcie machine learning (uczenie maszynowe) korzystają z metod statystycznych w szeregu zastosowań – począwszy od analizy genomu i wytwarzania spersonalizowanych terapii, poprzez optymalizację skomplikowanych procesów produkcyjnych a skończywszy na samochodach bezzałogowych.