Ankiety - najlepsze praktyki pisania dobrych pytań ankietowych

Jeśli masz przygotowany szablon ankiety, ustalony cel, a także określoną grupę docelową to kolejnym etapem jest sformułowanie pytań. Podczas pisania pytań ankietowych musisz pamiętać o kilku istotnych kwestiach, aby ankieta była krótka, treściwa i nieinwazyjna; w przeciwnym razie ryzykujesz, że respondent zrezygnuje z wypełniania badania

Używaj pytań, które są zwięzłe i łatwe do zrozumienia dla respondentów. Słowa i zwroty, których używasz mogą oznaczać różne rzeczy dla różnych osób wypełniających ankietę. Poprzez zastosowanie prostego słownictwa minimalizujesz ryzyko zadania pytań, które będą niezrozumiałe dla respondentów ankiety. Dzięki temu możesz uzyskać o wiele bardziej szczegółową odpowiedź na zadane pytanie. Pamiętaj, więc o precyzowaniu przekazywanych treści. Pomoże Ci to w uzyskaniu dokładnych odpowiedzi w ankietach, które będą niezbędne podczas wyciągania wniosków do dalszej pracy i podejmowania decyzji.

Jest to niezwykle istotne, aby unikać w ankietach żargonów oraz specjalistycznej terminologii. Każda z osób wypełniających badanie posiada inny zasób słownictwa oraz pochodzi z różnych regionów. Nie wszystkie frazy muszą być zrozumiałe dla każdej osoby, dlatego jeśli musisz już skorzystać z takich słów to wytłumacz ich znacznie. Wtedy nikt nie będzie miał wątpliwości, jak zinterpretować zadanie pytanie. Zastanów się, jak Twoi użytkownicy odpowiedzą na pytania, jeśli nie do końca je rozumieją lub muszą szukać znaczeń słów w słowniku? Doprowadziłoby to do następujących sytuacji:

• respondent porzuci ankietę lub pominie pytanie.
• respondent odpowie na pytanie bez jego zrozumienia, a to wpłynie na otrzymanie nieprecyzyjnych odpowiedzi.

Dlatego tak ważne jest, aby pytania formułować w języku, którego zwykle używasz, komunikując się z kimś w życiu codziennym.

Czasami respondent może chcieć uniknąć odpowiedzi na pytanie. Powodem mogą być względy osobiste lub brak precyzyjnej odpowiedzi. Powinien istnieć sposób, aby mógł kontynuować ankietę bez obowiązku odpowiadania na dane pytanie. Wymuszanie odpowiedzi na respondentach może prowadzić do porzucenia badania. Co więcej, prawdopodobnie wpłynie to negatywnie na osoby wypełniające ankietę, gdyż będą zdenerwowani, że poświęcili czas na wypełnienie innych odpowiedzi, a nie mogą dokończyć ankiety z powodu braku możliwości wyboru pominięcia pytania. Możliwe jest również, że respondent wybierze losową odpowiedź, co wpłynie negatywnie na wiarygodność danych. 

Istnieje kilka punktów przemawiających za wyborem większej ilości pytań zamkniętych zamiast otwartych:

• pytania otwarte wymagają więcej wysiłku i czasu od respondentów na udzielenie odpowiedzi.
• swobodne odpowiedzi tekstowe są trudniejsze do przeanalizowania, niż pytania zamknięte.
• pytania zamknięte zapewniają bardziej skoncentrowane, ukierunkowane i precyzyjne odpowiedzi na Twoje pytania.

Jeśli musisz dodać pytania tekstowe do ankiety, dodaj je na końcu, o ile to możliwe.  Postaraj się, żeby były one opcjonalne, aby respondenci nie rezygnowali z udziału w badaniu.

Dobra ankieta nigdy nie powinna wymuszać odpowiedzi, która nie jest wygodna dla respondenta. Zawsze daj respondentom możliwość wyboru neutralnej opcji na pytanie, ponieważ:

• nie zawsze możesz dodać wszystkie opcje do swoich pytań.
• twój respondent może nie chcieć odpowiedzieć na pytanie.
• mogą być sfrustrowani, gdy będziesz próbował wymusić odpowiedź od respondentów.
• respondenci mogą odpowiadać losowo z powodu braku preferowanego wyboru, co może wykrzywić dane.

Dodanie alternatywnej opcji jest rozsądną rzeczą do zrobienia, aby uniknąć takich sytuacji. Możesz dodać "inne" lub "nie dotyczy" do opcji, a następnie poprosić ich o podanie powodów poprzez dodanie pola z polem tekstowym.

Pytanie podwójnie złożone łączy dwa pytania w jedno. W takim przypadku respondent może mieć sprzeczne poglądy lub różne priorytety dotyczące dwóch stwierdzeń. Utrudnia to użytkownikowi udzielenie odpowiedzi, a także obniża wiarygodność odpowiedzi. Najlepszym rozwiązaniem jest podzielenie pytania na dwa osobne. Sprawi to, że Twoja ankieta będzie bardziej skoncentrowana i mniej skomplikowana dla respondentów.

Pytanie obciążające to takie, które samo w sobie zawiera założenie na temat respondentów. Takie pytania mogą dodawać opinię ankietera do pytania i kierować odpowiedź w określonym kierunku. Może to skutkować mylącymi odpowiedziami. Problem można rozwiązać poprzez zmianę perspektywy pytania lub podzielenie go na kilka pytań.

Naprzemienne stosowane rodzaje pytań w ankiecie pozwolą Ci zebrać dane dotyczące różnych typów scenariuszy i problemów użytkowników. Pomaga to w uzyskaniu pełnego obrazu problemów, sugestii respondentów. Dlatego zadaj im różne pytania, aby w pełni zrozumieć to, co Twoi klienci myślą o Twoich produktach i usługach. Warto skorzystać z takich pytań, jak:

• pytania jednokrotnego wyboru;
• pytania wielokrotnego wyboru;
• pytania otwarte;
• pytania zawierające skalę;
• pytania z plikiem multimedialnym (o ile to możliwe);
• pytania z sumą punktów do przydzielenia;
• pytania macierzowe.

Dlaczego powinieneś przetestować swoją ankietę przed wysłaniem? Ponieważ każdy popełnia błędy. Powinieneś zawsze testować ankiety, aby wychwycić błędy, wprowadzić poprawki i udoskonalić pytania. Wyobraź sobie, że projektujesz dobrą ankietę i znajdujesz drobne błędy po wysłaniu jej do użytkowników. Wpłynie to negatywnie na odpowiedzi oraz na wizerunek Twojego przedsiębiorstwa. Dlatego testowanie jest tak istotne przy tworzeniu ankiet. Wyślij ankietę do wewnętrznego zespołu lub grupy kontrolnej, aby sprawdzić jej skuteczność i wprowadzić niezbędne poprawki, które pozwolą uzyskać najlepsze wyniki od respondentów.

Tak sformułowane pytania ankietowe z pewnością sprawią, że wyniki uzyskane w ankiecie będą rzetelne i będą dobrą podstawą do wyciągnięcia wniosków do dalszej pracy. Chcąc skorzystać z różnych rodzajów pytań warto skorzystać z narzędzi do przeprowadzania ankiet, aby zaoszczędzić swój czas. Przykładem takiego programu jest narzędzie SurvGo™, które umożliwia zastosowanie różnego rodzaju pytań, a także ma wiele innych możliwości. Ankiety są istotnym narzędziem pozyskiwania informacji, dlatego pamiętaj o ich precyzyjnym przygotowaniu.